Date of publication: 01.07.2025 14:51
Date of changing: 01.07.2025 14:55

Санитарлық шаралар халықтың денсаулығын қорғау және өнімнің қауіпсіздігін қамтамасыз ету саласындағы реттеудің маңызды бөлігі болып табылады. Еуразиялық экономикалық одақта (ЕАЭО) осы саладағы негізгі құжат Кеден одағы Комиссиясының 2010 жылғы 28 мамырдағы № 299 шешімі болып табылады. Бұл құжат одақ кеңістігінде тауарлардың қауіпсіздігін қамтамасыз етудің бірыңғай тәсілдерін қалыптастыра отырып, санитарлық, ветеринарлық және фитосанитарлық шараларды қолдануды реттейді. № 299 шешім ЕАЭО-да санитарлық шараларды іске асыру үшін іргелі негіз болып табылады. Оған мыналар кіреді:

1. Бірыңғай санитарлық-эпидемиологиялық және гигиеналық талаптар: 

*санитарлық бақылауға жататын өнімдерге қолданылады.

*Құрамында Азық-түлік, су, құрылыс материалдары, химиялық заттар және басқа объектілердің қауіпсіздігіне қойылатын талаптар тізімі бар.

2. Сәйкестікті бағалау рәсімдері:

*Санитарлық-эпидемиологиялық сараптама жүргізу тетіктері белгіленді. Өнімнің сапасын бақылау белгіленген стандарттарға сәйкес жүзеге асырылады.

3. Бақылауға жататын өнімдердің тізбесі: Санитарлық нормаларға сәйкестігін растауды талап ететін тауарлардың санаттары анықталды. Азық-түлік, сұлулық өнімдері, балалар өнімдері және медициналық өнімдер кіреді.

4. Қатысушы елдер арасындағы өзара іс-қимыл тәртібі: Реттеледі санитарлық тәуекелдер туралы ақпарат алмасу. o қауіпті өнімді ЕАЭО аумағына әкелудің алдын алу үшін бірыңғай жағдайлар жасалады. Санитарлық шаралардың мақсаттары мен міндеттері санитарлық шаралар:

* Азаматтардың өмірі мен денсаулығын зиянды факторлардан қорғау.

* Нарыққа шығатын өнімнің қауіпсіздігін қамтамасыз ету.

* Жұқпалы аурулардың таралу қаупін азайту.

* ЕАЭО-ға қатысушы елдер арасындағы сауда үшін қолайлы жағдайлар жасау. Бұл мақсаттарға реттеу тәсілдерін біріздендіру және сапаны бақылаудың жоғары стандарттарын енгізу арқылы қол жеткізіледі.

№ 299 шешім шеңберінде санитарлық шараларды қолдану:

* Сауда рәсімдерін оңайлату: бірыңғай санитарлық талаптар ЕАЭО елдері арасында тауарларды өткізу кезінде қосарланған бақылаудан өту қажеттілігін жояды.

* Халықтың өмір сүру сапасын жақсарту: өнімге қойылатын қатаң талаптар денсаулыққа қауіпті азайтады.

* Өндірушілердің бәсекеге қабілеттілігін арттыру: жоғары стандарттарға сәйкестік Одақтың басқа елдерінің және одан тыс жерлердің нарықтарына қол жеткізуге мүмкіндік береді. Көптеген артықшылықтарға қарамастан, санитарлық шараларды қолдану бірқатар қиындықтарға тап болады:

Кеден одағы Комиссиясының 2010 жылғы 28 мамырдағы № 299 шешімі ЕАЭО-дағы санитарлық реттеу жүйесінің негізгі элементі болып табылады. Оны іске асыру азаматтардың денсаулығын тиімді қорғауға, өнімнің қауіпсіздігін қамтамасыз етуге және қатысушы елдер арасындағы экономикалық ынтымақтастықты ынталандыруға мүмкіндік береді. Осы салада одан әрі табысқа жету үшін санитарлық шараларды ұдайы жетілдіру және Одақ мемлекеттері арасындағы өзара іс-қимылды нығайту қажет.