Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігінің Мемлекеттік кірістер комитеті ағымдағы жылдың 16 қарашасынан бастап KEDEN ақпараттық жүйесінде алдын ала ақпаратты, транзиттік декларацияны, тауарлық тексеруді жүзеге асыруды қамтамасыз ету туралы куәлікті ресімдеуге, тауарлық тексеруді жүзеге асыруға, құжаттаманы ресімдеуге байланысты функцияларды іске қосу кезінде сыртқы сауда қызметіне қатысушыларға, тасымалдау процесіне, кеден өкілдеріне ауыртпалық түсірмеу мақсатында хабарлайды тауарлар мен көлік құралдарын, автомобиль көлігі туралы алдын ала ақпаратты ұсыну мен өңдеуді ұсыну уақытша тоқтатылды.

2019 жылғы 1 шілдеден бастап ЕЭК Алқасының 2018 жылғы 17 сәуірдегі № 56 «ЕАЭО кедендік аумағына автомобиль көлігімен әкелуге арналған тауарлар туралы алдын ала ақпаратты ұсыну тәртібін бекіту туралы» шешімі қолданысқа енгізілді.

Бұл ретте, жоғарыда аталған тәртіптің 2-тармағы тауарларды импорттаушы тасымалдаушының осы Тәртіптің 5-тармағында көзделген ақпарат көлемінде алдын ала ақпаратты ұсыну міндетін реттейді. Тасымалдаушы атынан алдын ала ақпаратты ЕАЭО Кеден кодексінің 88-бабының 2-тармағында көрсетілген тұлға ұсына алады.

«Қазақстан Республикасындағы кедендік реттеу туралы» Кодекстің (бұдан әрі – Кодекс) 31-бабына сәйкес кеден органдарына ұсынылатын алдын ала ақпараттың құрамы оны пайдалану мақсаттарына қарай мыналарға бөлінеді:

1) тәуекелдерді бағалау және объектілерді, кедендік бақылау нысандарын және кедендік бақылауды қамтамасыз ету шараларын таңдау бойынша алдын ала шешімдер қабылдау үшін кеден органдары пайдаланатын алдын ала ақпараттың құрамы (міндетті 1 мақсат);

2) кедендік операцияларды жеделдету және кедендік бақылауды оңтайландыру үшін кеден органдары пайдаланатын алдын ала ақпараттың құрамы (қосымша 18 мақсат).

ЕАЭО кедендік аумағына автомобиль көлігімен әкелуге арналған тауарлар туралы алдын ала ақпаратты ұсыну мақсаттарының саны:

01 ТБЖ мақсаттары үшін берілген алдын ала ақпарат,

02 көлік құралдарына қатысты көліктік (автомобильдік) бақылауды (қадағалауды) жүзеге асыру үшін ұсынылатын алдын ала ақпарат;

03 ТСМП-ға декларация ретінде берілген алдын ала ақпарат;

04 Көлік құралдары мен адамдарды санитарлық-эпидемиологиялық қадағалауды (бақылауды) жүзеге асыру үшін ұсынылатын алдын ала ақпарат;

05 Тауарларды уақытша сақтауға орналастыру үшін ұсынылған алдын ала ақпарат (CBX):

06 ТПТТ бойынша тауарларды орналастыру үшін ұсынылған алдын ала ақпарат:

07 ветеринариялық бақылауды (қадағалауды) жүзеге асыруға қатысты тыйымдар мен шектеулердің сақталуын растау үшін ұсынылатын алдын ала ақпарат;

08 карантиндік фитосанитариялық бақылауды (қадағалауды) жүзеге асыруға қатысты тыйымдар мен шектеулердің сақталуын растау үшін ұсынылатын алдын ала ақпарат;

09 ЕАЭО кедендік аумағына әкелуге рұқсат беру тәртібі белгіленген тауарлар тізбесіне енгізілген тауарларға қатысты тарифтік емес реттеу шараларының сақталуын растау үшін ұсынылған алдын ала ақпарат;

10 санитариялық-эпидемиологиялық қадағалауға (бақылауға) ұсынылған алдын ала ақпарат;

11 санитариялық-эпидемиологиялық қадағалауға (бақылауға) ұсынылған алдын ала ақпарат;

12 алдын ала ақпарат, ветеринариялық бақылау (қадағалау); үшін ұсынылды

13 карантиндік өнімдерге қатысты өсімдіктер карантині бойынша бақылау шешімдерін қабылдау үшін ұсынылған алдын ала ақпарат;

14 ЕАЭО кедендік аумағына тауарлардың келуі туралы хабарлама үшін ұсынылатын алдын ала ақпарат;

15 тауарларды келу орны бойынша түсіруге кеден органынан рұқсат алу үшін ұсынылатын алдын ала мәліметтер;

16 Тауарлардың келу орны бойынша түсірілгені туралы кеден органын хабардар ету үшін ұсынылатын алдын ала мәліметтер:

17 тауарларды қайта тиеу (қайта тиеу) және тауарлармен басқа да жүк операцияларын жүзеге асыруға, сондай-ақ келу орны бойынша тауарлар мен жабдықтарды ауыстыруға кеден органынан рұқсат алу үшін ұсынылған алдын ала мәліметтер;

18 Тауарларды қайта тиеу (қайта тиеу) және тауарлармен басқа да жүк операцияларын жүзеге асыру, сондай-ақ келу орны бойынша тауарлар мен жабдықтарды ауыстыру туралы кеден органын хабардар ету үшін ұсынылатын алдын ала мәліметтер.

Бұл ретте алдын ала ақпарат ЕАЭО кедендік аумағына тауарлар мен көлік құралдарының келуі туралы электрондық хабарламаны тіркеу мүмкіндігін береді (Кодекстің 154-бабы), көліктік және ілеспе қызметтерді бақылауды тек осы бақылау түріне жататын HS кодтары бойынша өткізетін және транзитке ауыстыру мүмкіндігін қамтамассыз етеді.

кешенді бақылауды цифрландыруға және қағаздағы бюрократияны жоюға мүмкіндік беретін алдын ала ақпарат ұсынылды.

Сондай-ақ Кодекстің 31-бабының 13-тармағының 2-тармағында міндетті түрде ұсынылуы тиіс алдын ала ақпарат ұсынбаған не оны ұсыну мерзімдері бұзылған жағдайда тауарларды кедендік тексеру немесе кедендік бақылаудың өзге де нысандары және (немесе) кедендік бақылауды қамтамасыз ететін шаралар тәуекелдерді басқару жүйесі айқындайтыны реттелетініне назар аударамыз.