Date of publication: 25.12.2023 15:35
Date of changing: 25.12.2023 15:36

Тәуекелдерді бағалау негізінде жүргізілетін мерзімдік салықтық тексерулер – салық есептілігін, уәкілетті мемлекеттік органдардың мәліметтерін, сондай-ақ уәкілетті мемлекеттік органдардың мәліметтерін талдау нәтижелері бойынша, сондай-ақ ақпараттың ресми және ашық көздерінен алынған мәліметтер, салық төлеушілердің (салық агенттерінің) агенттердің қызметі бойынша салық төлеушілерге (салық агенттеріне) қатысты салық органдары тағайындайтын тексерулер.

Уәкілетті органның шешімімен бекітілген алты айлық кесте тәуекел дәрежесін бағалау негізінде тексерулерді тағайындауға негіз болады.

Алайда жартыжылдық тексеру кестелеріне өзгерістер енгізуге жол берілмейді.

Тексерулердің алты айлық жиынтық кестесін жариялауды уәкілетті орган интернет-ресурста тексеру жүргізілетін жылдың алдындағы жылдың 25 желтоқсанына дейін және ағымдағы күнтізбелік жылдың 25 мамырына дейін жүзеге асырады.

Тәуекелдің сипатына қарай салық органдары тәуекелді бағалаудың әртүрлі әдістерін және әрекет ету шараларын қолданады.

Салық төлеушілерді санаттау, пилоттық жоба шеңберінде «ЭШФ шығаруды шектеу», камералдық бақылау нәтижелерін қалыптастыру, сондай-ақ салықтық тексерулер жүргізу үшін салық төлеушіні (салық агентін) таңдау тәуекелдерді басқару жүйесін (бұдан әрі-ТБЖ) қолданудың жекелеген бағыттары болып табылады.

Санаттандыру салық төлеушілердің (салық агенттерінің) қызметін тәуекелдің үш дәрежесінің біріне жатқызу арқылы жүзеге асырылады: Салық кодексінің 136-бабына сәйкес төмен, орташа немесе жоғары санаттарға жатқызу арқылы жүзеге асырылады және құпия ақпарат болып табылмайтын критерийлер бойынша тәуекелдерді басқару жүйесін қолдану қағидалары Қазақстан Республикасы Қаржы министрінің 2018 жылғы 20 ақпандағы №252 бұйрығымен (бұдан әрі – Қағидалар) регламенттелген.

Санаттау нәтижелері бойынша тағайындалған тәуекел дәрежесіне байланысты салық төлеушінің салық міндеттемелеріне қатысты салықтық әкімшілендірудің келесі шаралары сараланады:

1) дара кәсiпкерлердiң жекелеген санаттарының қызметiн оңайлатылған тәртiппен тоқтату;

2) ҚҚС бойынша есепке қоюға салықтық өтініш беру;

3) салық есептілігін табыс ету мерзімін ұзарту, тоқтата тұру;

4) уақтылы орындалмаған салықтық міндеттемелердің орындалуын қамтамасыз ету;

5) салық берешегін мәжбүрлеп өндіріп алу.

Санаттарға бөлу салық төлеушілер ұсынған салық есептілігінің деректерін, сондай-ақ салық төлеушінің қызметі туралы басқа да мәліметтерді талдау арқылы жүзеге асырылады.

Салықтық тексеруге іріктеу үшін тәуекелді бағалау орталық деңгейде автоматты түрде жүзеге асырылады.

Тәуекел көрсеткіштері бойынша салықтық тексеру субъектісі (объектісі) тәуекелдің екі деңгейінің біріне жатады: жоғары (ықтималдық көрсеткіші 51%-дан жоғары) немесе жоғары емес (ықтималдық көрсеткіші 51% және одан төмен).

Осылайша, салық төлеушілерді жалпы санаттау нәтижелері бойынша тәуекел дәрежесі (Салық кодексінің 136-бабы шеңберінде) мен салықтық тексеруге іріктеу нәтижелері бойынша тәуекел дәрежесі бірдей емес, өйткені олар басқарудың әртүрлі салаларында қолданылады, басқа нормативтік базаға және іріктеу көрсеткіштерінің басқа құрамына ие.